Shell Nigeria aansprakelijk voor de gevolgen van twee olielekkages in Nigeria

Het Gerechtshof Den Haag heeft geoordeeld dat de Nigeriaanse dochtervennootschap van Shell aansprakelijk is voor de gevolgen van twee olielekkages in Nigeria. Vier Nigeriaanse boeren en Mileudefensie stelden Shell aansprakelijk. In eerste instantie werd gediscussieerd over de vraag of de Nederlandse rechter wel bevoegd was om kennis te nemen van dit geschil. Volgens Shell zou namelijk de rechter in Nigeria bevoegd zijn. Het gerechtshof oordeelde anders; Zij is wel degelijk bevoegd om van dit geschil kennis te nemen. Het Gerechtshof oordeelde verder dat Nigeriaans recht van toepassing is. Dat betekent dat de vraag of de dochtervennootschap van Shell aansprakelijk is voor de schade beoordeeld moet worden naar het Nigeriaanse recht.

Shell verweerde zich onder andere tegen aansprakelijkheid door te stellen dat de pijpleidingen zouden zijn gesaboteerd. De bewijslast hieromtrent is – naar Nigeriaans recht – hoog en het is Shell bij twee pijpleidingen niet gelukt om hieraan te voldoen. Bij deze pijpleidingen heeft Shell de sabotage dus niet weten aan te tonen, waarna het Gerechtshof oordeelde dat Shell Nigeria aansprakelijk is. Bij een andere pijpleiding heeft Shell sabotage wel weten aan te tonen. Het Gerechtshof wil evenwel nog nadere inlichtingen ontvangen en heeft daarom nog niet geoordeeld over de eventuele aansprakelijkheid van Shell.

De hoogte van de schadevergoeding die Shell aan de boeren moet betalen staat nog niet vast. Ook dat moet worden beoordeeld naar Nigeriaans recht en mogelijk zal hiervoor nog een andere procedure (schadestaat procedure) volgen.

Ook oordeelde het gerechtshof dat Shell bij de Oruma-pijpleiding een beter waarschuwingssysteem moet inbouwen, waardoor toekomstige lekkages sneller worden opgemerkt. Dan kan de uitstroom van olie ingeval van een lekkage, en daarmee de (milieu)schade, worden beperkt. Deze verplichting wordt opgelegd aan zowel Shell Nigeria als de Shell moedervennootschap.

Deze uitspraak is dus goed nieuws voor de slachtoffers van deze milieuramp en het milieu in zijn algemeenheid. Hopelijk leidt deze uitspraak ertoe dat Shell nu serieus de (oorzaken van de) lekkages gaat aanpakken.